П.Бат-Эрдэнийн Өсгий цагаан зээрд

2013 оны 2-р сарын 22 -нд

АХ-ын 88 жилийн ойн баяр наадамд “Шунхлай” группынхэн одтой өмтэй сайхан наадсан. П.Батсайханы олноо “Гуулин” хэмээн алдаршсан зээрд азарга айргийн тавд хурдалж, дүү П.Бат-Эрдэнийх нь Өсгий цагаан зээрд морь гуравт хурдлан үхэр жилийни онгодоо хурайлсан юм. Моринд дуртай ах нараа даган хурдан хүлэгт сэтгэл татагдах болсон П.Бат-Эрдэнийн Өсгий цагаан зээрд улсынхаа их баяр наадамд гурав дахь удаагаа айрагдаж, тод магнай торгон жолоогоо өргүүлэхдээ гурвууланд гурваар давхисан сонин түүхтэй адуу. “Тод магнай”-н “Хүлгэд” булан энэ хурдан буянгийн талаар уншигч танд танилцуулж байна.
Гурвын тоо ээлтэй адуу
Өсгий цагаан зээрд Сүхбаатар аймгийн Түмэнцогт сумын Монгол Улсын Манлай малчин Чүлтэмийн Баатарчулууны унаган адуу. 2001 оны өвөл П.Батсайхан ан хийж яваад Ч.Баатарчулуунтай танилцан адуу авахаар ярилцаж, сумандаа хэд хэдэн удаа айрагдсан хурдан хээр азарганых нь төл бэлэвсэн зээрд гүүг зээрд унаганых нь хамт авчээ. Тэрхүү унага нь одоогийн Өсгий цагаан зээрд морь.
Өвөл нь эхтэй нь тэжээгээд зун дааганд нь уралдуулахад Эрдэнэсант сумын наадамд түрүүлж, харин улсын наадамд 20 гаргаж давхижээ. Мөн тэр жилээ Багануурт болсон хэд хэдэн уралдаанд зургаалж байсан гэдэг. Дараа жил нь шүдлэндээ улсын баяр наадамд арав гаргаж давхисан бол хязаалан, соёолондоо улсын баяр наадамд гуравт хурдалсан энэ цагийн эрхгүй хурдан буянгуудын нэг. Өсгий цагаан зээрд улсын наадмын гурван айргаас гадна бүсийн наадамд буюу Хэнтий аймагт зохиогдсон Сэцэн хааны хурд бүсийн наадамд мөн л айрагдаж байжээ. Улс бүсийн наадамд айрагдахдаа яагаад ч юм дандаа гуравт хурдалдаг зэргээс нь “гуравын тоонд ээлтэй адуу” гэх болжээ.
Удмаас өөр нууц
Өнгөрсөн 2009 он буюу үхэр жилд Өсгий цагаан зээрд улсын баяр наадмаас гадна Авто замын 80 жилийн ойн наадамд аман хүзүүдэж, Тод манлай уяач П.Даваахүүгийн хөдөлмөр алдрыг тэмдэглэх уралдаанд арав гаргаж давхижээ. Тарга хүч сайтай, олон хоногийн хүнд хатуу уяатай зээрд морийг Батболд гардан уяж, Тод манлай уяач Д.Даваахүү, Д.Онон, Манлай уяач Г.Батчулуун нар зөвлөхөөр нь ажилладаг. Давхар уяанд хурдалж мэдэх хүлгээ эзэд нь энэ жилийн улс бүсийн чанартай уралдаануудад шандасыг нь шалгахаар зэхэж байгаа гэсэн.Уядаг адуу гэхэд номхон дөлгөөн зантай Өсгий цагаан зээрдийн бас нэг онцлог нь хязаалан болтлоо эхийгээ хөхсөн ховорхон тохиол. Түүний тарга хүч, хурдны бас нэг нууц удмаас нь гадна эхийнхээ сүүг гурван жил хөхсөнийх нь хэмээн тайлбарлах нь бий.
Гурвын тоо ээлтэй адуу
Өсгий цагаан зээрд Сүхбаатар аймгийн Түмэнцогт сумын Монгол Улсын Манлай малчин Чүлтэмийн Баатарчулууны унаган адуу. 2001 оны өвөл П.Батсайхан ан хийж яваад Ч.Баатарчулуунтай танилцан адуу авахаар ярилцаж, сумандаа хэд хэдэн удаа айрагдсан хурдан хээр азарганых нь төл бэлэвсэн зээрд гүүг зээрд унаганых нь хамт авчээ. Тэрхүү унага нь одоогийн Өсгий цагаан зээрд морь.
Өвөл нь эхтэй нь тэжээгээд зун дааганд нь уралдуулахад Эрдэнэсант сумын наадамд түрүүлж, харин улсын наадамд 20 гаргаж давхижээ. Мөн тэр жилээ Багануурт болсон хэд хэдэн уралдаанд зургаалж байсан гэдэг. Дараа жил нь шүдлэндээ улсын баяр наадамд арав гаргаж давхисан бол хязаалан, соёолондоо улсын баяр наадамд гуравт хурдалсан энэ цагийн эрхгүй хурдан буянгуудын нэг. Өсгий цагаан зээрд улсын наадмын гурван айргаас гадна бүсийн наадамд буюу Хэнтий аймагт зохиогдсон Сэцэн хааны хурд бүсийн наадамд мөн л айрагдаж байжээ. Улс бүсийн наадамд айрагдахдаа яагаад ч юм дандаа гуравт хурдалдаг зэргээс нь “гуравын тоонд ээлтэй адуу” гэх болжээ.
Удмаас өөр нууц
Өнгөрсөн 2009 он буюу үхэр жилд Өсгий цагаан зээрд улсын баяр наадмаас гадна Авто замын 80 жилийн ойн наадамд аман хүзүүдэж, Тод манлай уяач П.Даваахүүгийн хөдөлмөр алдрыг тэмдэглэх уралдаанд арав гаргаж давхижээ. Тарга хүч сайтай, олон хоногийн хүнд хатуу уяатай зээрд морийг Батболд гардан уяж, Тод манлай уяач Д.Даваахүү, Д.Онон, Манлай уяач Г.Батчулуун нар зөвлөхөөр нь ажилладаг. Давхар уяанд хурдалж мэдэх хүлгээ эзэд нь энэ жилийн улс бүсийн чанартай уралдаануудад шандасыг нь шалгахаар зэхэж байгаа гэсэн.Уядаг адуу гэхэд номхон дөлгөөн зантай Өсгий цагаан зээрдийн бас нэг онцлог нь хязаалан болтлоо эхийгээ хөхсөн ховорхон тохиол. Түүний тарга хүч, хурдны бас нэг нууц удмаас нь гадна эхийнхээ сүүг гурван жил хөхсөнийх нь хэмээн тайлбарлах нь бий.
0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Мягмар, 14:17 минут Сүүт гүүний унагыг шүтсү...
-
Даваа, 17:26 минут Зүүн бүсийн сонгомол бага ангилалд Ц.Мягмардоржийн…
-
Бямба, 15:01 минут Зүүн бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Х.Нурлаты…
-
Бямба, 14:23 минут Зүүн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Э.Бямбасү…
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Д.Ариуннарангийн хээр хязаалан түрүүл…
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд М.Адъяабаатарын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Зүүн бүсэд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зээрд түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Говийн бүсэд Б.Отгонсэлэнгийн хээр морь түрүүлжээ
-
7-р сарын 30 -нд Баруун бүсийн сонгомол дээд насны ангилалд Т.Цэенд…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Г.Пүрэвсүрэнгийн хүрэн халзан даага түр…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд С.Хүдэрчулууны зээрд соёолон түрүүлжээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн халтар морь түрүүлл…
-
7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Баярмагнайн бор соёолон түрүүллээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд О.Баатарын хонгор соёолон түрүүллээ
-
7-р сарын 29 -нд Баруун бүсэд Б.Норовсамбуугийн Гоё хээр азарга түр…
-
7-р сарын 29 -нд Говийн бүсэд Б.Тогтохын хүрэн халзан азарга түрүүл…
-
7-р сарын 29 -нд Зүүн бүсэд Б.Саянсанаагийн халиун азарга түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол бага насны ангилалд Л.Нямба…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд А.Ариунболдын зээрд даага түрүү магна…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд эхний 1…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Б.Дагвабазарын хээр хязаалан түрүүллэ…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Б.Баярхүүгийн зээрд шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсэд Батдоржийн Ганбаярын хээр халзан шүдл…
-
7-р сарын 28 -нд Увс аймагт болсон баруун бүсийн уралдаануудад түрү…
-
7-р сарын 28 -нд Баруун бүсийн шүдлэн насны морьд гарааны зурхай ру…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд Ж.Батзоригийн хар хязаалан түрүүллээ
-
7-р сарын 28 -нд Дорнод аймагт болсон "Зүүн бүсийн хурд" уралдаануу…
-
7-р сарын 28 -нд Зүүн бүсэд 113 хязаалан бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 27 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач Д.…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд Б.Гөлөгсайханы бор шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 27 -нд Хөдөлмөрийн баатар Б.Далай нутагтаа "Цэнхэр тэнгэ…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 121 соёолон мордож, Н.Мөнхийн бор ха…
-
7-р сарын 27 -нд Хангайн бүсэд 147 хязаалан мордож, Г.Хишигбатын хэ…
-
7-р сарын 26 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдаанд эхний 10-т ху…
-
7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд М.Мөнхбатын хул морь түрүүллээ
-
7-р сарын 26 -нд Хангайн бүсэд Н.Мөнхзоригийн хээр азарга түрүүллээ
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол бага…
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дунд…
-
7-р сарын 25 -нд "Хангайн бүсийн хурд-2025" уралдааны сонгомол дээд…
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
7-р сарын 13 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
7-р сарын 13 -нд Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 12 -нд АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна