Сумын Алдарт уяач Б.Хүрэлбаатар: Анхны айраг, түрүүгээ 1976 онд авч байлаа

2016 оны 4-р сарын 21 -нд

Дорноговь аймгийн Сайхандулаан сумын уугуул, сумын Алдарт уяач Б.Хүрэлбаатарын ярилцлагыг уншигч танаа хүргэж байна.
-Хурдан морьтой холбогдсон түүхээс ярилцлагаа эхэлье.
-Миний нагац ах Цэрэндорж хусуур сойз зүүсэн уяач хүн. Би ахыгаа дагаж 1974 оноос эхлэн морь уяж байна. Анх морь уяад хоёр, гурван жилийн дараа сумандаа наадаад анхны айраг, түрүүгээ хүртэж байлаа. Ингээд 1977 онд цэрэгт явж, гурван жилийн дараа халагдаад, морины ажлаа үргэлжлүүлэн, сумандаа даага, шүдлэн айрагдуулсан. Гэвч түүнээс хойш 1987, 1988 он хүртэл хэсэг завсарласан. Зуд турхан, ган гачиг хэцүүхэн үе байлаа. Түүнээс хойш дахин морь уях болоод 20 гаруй жил болж байна. Одоо ихэвчлэн хүний морь уядаг юм. Сайхандулаан сумын Хоролсүрэн гэж хүний морийг уяад хэд хэдэн айраг, түрүү аваад байгаа.
-Голдуу ямар насны морьдоор уралдаж байна вэ?
-Ихэвчлэн бага насны адуу оруулсан байна. Хуурай дүү Хоролсүрэн маань Сайханы унаган адуутай. Бидний ганзага нийлж одоогоор хориод айраг, түрүү авчихсан. “Хутагтын хурд”-д их морийг нь аман хүзүүдүүлж, сүүлд соёолон зүүн, баруун бүсэд айрагдууллаа. Сүүлийн жилүүдэд нутгаасаа гарч Сүхбаатар, Дундговь, Өвөрхангайгаар наадаж байгаа.
-Энд дурсамж тээсэн наадмынхаа тухай ярьж өгөөч?
-Мэдээж уясан морьдоо айраг, түрүүнд хурдлуулах тоолонд үнэхээр их баярладаг. Ер нь хүн хийж байгаа ажлынхаа үр шимийг үзэх сайхан шүү дээ. Эндээс Өвөрхангайд дүүгийнхээ соёолонг аваачиж мордуулаад зургаагаар оруулж байсан үеийг дурсмаар байна. Халхын довтой хурдан хүлгүүдтэй уралдана гэдэг үнэхээр урамтай юм билээ. Говиос би бараг ганцаараа очсон байх шүү. Айрагт багтаагүй ч чансаа өндөр наадамд зургаагаар давхисан нь говийн адуу ямархан жишигтэйг харуулсан гэж боддог.
-Хэдэн оны сумын Алдарт уяач вэ?
-Болоод удаагүй байна. Өөрийн цөөн хэд дээрээ Хоролсүрэнгийн морийг уяад гаргасан амжилтаараа 2012 онд сумын Алдарт уяач болсон.
-Ярилцсанд баярлалаа.
"Тод магнай" сэтгүүл Дорноговь аймгийн тусгай дугаар
-Хурдан морьтой холбогдсон түүхээс ярилцлагаа эхэлье.
-Миний нагац ах Цэрэндорж хусуур сойз зүүсэн уяач хүн. Би ахыгаа дагаж 1974 оноос эхлэн морь уяж байна. Анх морь уяад хоёр, гурван жилийн дараа сумандаа наадаад анхны айраг, түрүүгээ хүртэж байлаа. Ингээд 1977 онд цэрэгт явж, гурван жилийн дараа халагдаад, морины ажлаа үргэлжлүүлэн, сумандаа даага, шүдлэн айрагдуулсан. Гэвч түүнээс хойш 1987, 1988 он хүртэл хэсэг завсарласан. Зуд турхан, ган гачиг хэцүүхэн үе байлаа. Түүнээс хойш дахин морь уях болоод 20 гаруй жил болж байна. Одоо ихэвчлэн хүний морь уядаг юм. Сайхандулаан сумын Хоролсүрэн гэж хүний морийг уяад хэд хэдэн айраг, түрүү аваад байгаа.
-Голдуу ямар насны морьдоор уралдаж байна вэ?
-Ихэвчлэн бага насны адуу оруулсан байна. Хуурай дүү Хоролсүрэн маань Сайханы унаган адуутай. Бидний ганзага нийлж одоогоор хориод айраг, түрүү авчихсан. “Хутагтын хурд”-д их морийг нь аман хүзүүдүүлж, сүүлд соёолон зүүн, баруун бүсэд айрагдууллаа. Сүүлийн жилүүдэд нутгаасаа гарч Сүхбаатар, Дундговь, Өвөрхангайгаар наадаж байгаа.
-Энд дурсамж тээсэн наадмынхаа тухай ярьж өгөөч?
-Мэдээж уясан морьдоо айраг, түрүүнд хурдлуулах тоолонд үнэхээр их баярладаг. Ер нь хүн хийж байгаа ажлынхаа үр шимийг үзэх сайхан шүү дээ. Эндээс Өвөрхангайд дүүгийнхээ соёолонг аваачиж мордуулаад зургаагаар оруулж байсан үеийг дурсмаар байна. Халхын довтой хурдан хүлгүүдтэй уралдана гэдэг үнэхээр урамтай юм билээ. Говиос би бараг ганцаараа очсон байх шүү. Айрагт багтаагүй ч чансаа өндөр наадамд зургаагаар давхисан нь говийн адуу ямархан жишигтэйг харуулсан гэж боддог.
-Хэдэн оны сумын Алдарт уяач вэ?
-Болоод удаагүй байна. Өөрийн цөөн хэд дээрээ Хоролсүрэнгийн морийг уяад гаргасан амжилтаараа 2012 онд сумын Алдарт уяач болсон.
-Ярилцсанд баярлалаа.
"Тод магнай" сэтгүүл Дорноговь аймгийн тусгай дугаар



0 Сэтгэгдэл
ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдэлийг админ устгах эрхтэй.
-
Ням, 16:47 минут Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
Ням, 14:55 минут Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
Ням, 14:46 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
Ням, 13:53 минут Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
Ням, 13:12 минут Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
Ням, 12:16 минут Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
Ням, 11:54 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
Ням, 10:35 минут Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
Ням, 09:09 минут Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
-
Ням, 07:59 минут Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 12 -нд АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан даагану…
-
7-р сарын 12 -нд Ш.Мөнгөншагайн сартай хээр даага түрүүллээ
-
7-р сарын 12 -нд Уралдаанч Б.Нармандах: Уяач ах нараасаа суралцах г…
-
7-р сарын 12 -нд Хамгийн бага нас дааганы уралдаанд 240 даага бүртг…
-
7-р сарын 12 -нд Уралдаанч Н.Боорчи: Шүдлэн түрүүлгэж, соёолонгоо …
-
7-р сарын 12 -нд АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан соёолонг…
-
7-р сарын 12 -нд З.Мэндсайханы хул соёолон түрүүллээ
-
7-р сарын 12 -нд МУ-ын Алдарт уяач Ч.Уламбаяр: Дөрвөн настай морины…
-
7-р сарын 12 -нд Фото - Соёолон мордуулахын эргэн тойронд
-
7-р сарын 12 -нд 195 соёолон бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 11 -нд АХ-ын 104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан их насны…
-
7-р сарын 11 -нд Л.Анхбаатарын хүрэн халзан морь түрүүллээ
-
7-р сарын 11 -нд Уралдаанч Ц.Түвшинсайхан: Ээжээ, ааваа хүү нь түрү…
-
7-р сарын 11 -нд МУ-ын Алдарт уяач Ч.Амарсанаа: Баянхонгороос анх у…
-
7-р сарын 11 -нд 210 их насны морь бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 11 -нд АХ-104 жилийн ойд эхний 10-т хурдалсан азарганууд
-
7-р сарын 11 -нд МУАУ И.Золбоогийн хүрэн халзан азарга түрүүллээ
-
7-р сарын 11 -нд Фото - Азаргаа мордуулав
-
7-р сарын 11 -нд 153 азарга бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 10 -нд Манлай уяач Х.Улам-Өрнөх: Морь айрагдана гэдэг оло…
-
7-р сарын 10 -нд Уралдаанч Б.Эрдэнэбилэг: Бөмбөгөө ахыгаа нэг оруул…
-
7-р сарын 10 -нд Б.Лхагвацэрэн:Таван жилийн дараа төрийн наадмын хи…
-
7-р сарын 10 -нд Ж.Түмэн-Өлзийн бор шүдлэн түрүүллээ
-
7-р сарын 10 -нд Тод манлай уяач О.Батбилэг:Түрүүлэх байх гэж бодсо…
-
7-р сарын 10 -нд 225 шүдлэн бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 10 -нд АХ-ын 104 жилийн ойн эхний 10-т хурдалсан хязаалан…
-
7-р сарын 10 -нд Б.Гантигийн сартай хүрэн хязаалан түрүүллээ
-
7-р сарын 10 -нд Хязаалан 256 бүртгүүлжээ
-
7-р сарын 10 -нд Хүйн долоон худагт хязаалангийн эргэн тойронд
-
7-р сарын 02 -нд Эрдэмт уяачид, эрэмгий хүлгүүд- Тод манлай уяач С.…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн сонгомол бага насанд Х.Бат-Эрдэнийн…
-
2024 оны 8-р сарын 05 -нд Хангайн бүсийн дааганы уралдаанд М.Цэрэнжавын хээр…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дээд насанд С.Баярсайханы …
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Я.Содбаатарын бор соёолон түрүүллээ
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсийн их насанд Э.Бат-Эрдэнийн Солонго зэ…
-
2024 оны 8-р сарын 04 -нд Хангайн бүсэд Д.Батбаярын Түмт хээр азарга түрүүлж…
-
2024 оны 8-р сарын 01 -нд Хангайн бүсийн сонгомол дунд насны ангилалд Г.Ганб…
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд П.Баярбатын бор хязаалан түрүүллээ
-
2024 оны 7-р сарын 31 -нд Хангайн бүсэд Г.Энхбатын хар шүдлэн түрүүлжээ
-
2024 оны 7-р сарын 28 -нд "Говьшанхын хурд-7" говийн бүсийн уралдааны сонгом…
-
Ням, 10:35 минут Сонгомол дээд насанд Г.Хүрэлбаатарын хүрэн халзан …
-
Ням, 13:53 минут Сонгомол дунд насанд Д.Даяндэмидийн Наран зээрд т…
-
Ням, 16:47 минут Сонгомол бага насанд Ч.Ганцогтын хээр түрүүллээ
-
Ням, 14:46 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дунд насны ангилалд…
-
Ням, 11:54 минут АХ-ын 104 жилийн ойн сонгомол дээд насны ангилалд …
-
Ням, 07:59 минут Сонгомол дээд насны ангилалд 78 хүлэг бүртгүүлжээ
-
Ням, 14:55 минут Сонгомол бага насанд 105 даага бүртгүүлж, 76 мордл…
-
Ням, 13:12 минут Сонгомол дунд ангиллын хурдан хүлгүүд мордлоо
-
Ням, 12:16 минут Сонгомол дунд насны ангилалд 106 хүлэг бүртгүүлжэ…
-
Ням, 09:09 минут Сонгомол дээд ангиллын хүлгүүд гарааны зурхай рууг…
Сэтгэгдэл бичигдээгүй байна