Газарчин буюу социализмын хамгийн лут Омгийн ахлагч

Социализмын үед кино урлаг үзэл суртал, цензурын хүчтэй дарамтан дор байсан ч чанартай бүтээл гаргадаг байсан. Үүний нэг жишээ нь индианчуудын амьдрал, тэмцлийг харуулсан цуврал кинонууд. Хуучнаар Ардчилсан Германы “ЦДФ” студид хийгдсэн эдгээр кинонуудад Гойко Митич гэдэг Югослав эр тоглодог байсныг уншигчид санаж буй биз. Социалист системийнх гэдгээрээ дараа дараагийн киног аль нэг “соц” оронд авдаг байсан шиг байгаа юм. Жишээлэхэд, “Газарчин” нэртэй ээлжит киног Монголд авч байсан билээ.
Миний л санаж байгаагаар тэр үед гардаг байсан “Цог” сэтгүүл дээр ардчилсан Германы жүжигчин нөхдийн хамтаар монгол жүжигчид морь унаж сурч байна гэсэн утгатай нийтлэл гараад бөөн хэл ам болж байсан юмдаг. Хар багаасаа хонь мал дагаж, морь унаж өсдөг монгол хүн яахаараа хар холын германчуудаас морь яаж унахыг сурч байдаг юм гэж ирээд нэлээдгүй шүүмжлэл өрнөж байсан санагдана. Гэхдээ ямар ч байсан киноны зураг авалт явдгаараа явж, кино ч дэлгэцнээ гарч, нэг хэсэгтээ л тухайн үеийн залуусын үзэх хамгийн дуртай кино болж байсан юмдаг. Хөвгүүд нь булчинлаг, эр зоригтой Газарчин, өөрөөр хэлбэл Гойко Митич морь яаж унаж, сум яаж харваж, буугаар хэрхэн буудаж байгааг харах гэж. Охидууд нь гадгаадын ямар гээчийн царайлаг эр Монголд ирсэн болохыг харах гэж гээд хэлчихвэл эг их хэтрүүлэг болохгүй л байх.
Гойко Митич нь зураг авалтын үеэр мориноос үсрэх, мориноос унах, адууг зайдан унах, морин дээрээс буудах, сум харвах, морьтойгоо ус гатлах гээд хамгийн хүнд хэцүү зүйлсийг орлон тоглогчгүйгээр тоглосноороо алдартай нэгэн. Тэрээр зуу гаруй амь өрссөн ийм зураг авалтанд оролцож байсан ч ганц ч удаа хүнд авч байгаагүй гэдгээ нэгэн ярилцлага дээрээ бахархан хэлсэн байдаг. Харин хэзээ ч тамхи татаж байгаагүй болохоор кинон дээр омгийн ахлагч болоод индианчуудын найрамдлын гаанс нэрэх л хамгийн хэцүү байсан гэжээ.
Гойко Митич нь 1940 онд өдгөө задран үгүй болсон Югослав нэртэй улсын Лесковац гэдэг хотод эгэл тариачны гэр бүлд төржээ. Тэрээр биеийн тамирын багш болохыг хүсдэг байсан болохоор арван жилээ дүүргээд шууд л биеийн тамирын дээд сургуульд элссэн байна. Оюутан л болсон хойно сургалтын явцад хүн шиг хоолтой, хувцастай байхын тулд “халтуур” хийх шаардлагатай болжээ. Ингээд киноны зураг авалтанд орлон тоглогч буюу каскадерын үүрэг гүйцэтгэх болжээ. Морь сайн унадаг, маш аюултай үйлдэл хийхийг шаардсан хэсэгт мань Гойко Митич жинхэнэ жүжигчдийг орлон тоглох болов. Ингээд нэгэн удаа Югослав Английн хамтарсан киноны зураг авалтын үеэр найруулагч Конуэл Уайлд түүнийг өөрийн гол орлон тоглогчоор томилсноор кино урлагт эргэлт буцалтгүй орсон гэдэг. Тэр кинонд Гойко Митич нь хүнд хуяг, дуулга агссан, гартаа бамбай жад бариад хар эрчээрээ давхиж яваад морин дээрээ өнхрөн унах маш хүнд трюк гүйтгэж байсан аж.
Хувь тавилангийн эрхээр нэгэн үйл явдал болоогүй бол Гойко Митич нь хэний ч таньдаггүй орлон тоглогч, биеийн тамирын багш чигээрээ явах байсан биз. Гэвч тэр үед буюу 1960-аад онд Ардчилсан Германы эсрэг ахан дүүс болох Холбооны Германд Виннету нэртэй индианы адал явдлыг харуулсан цуврал кино хийж. Түүнийг нь социалист Германы хүүхдүүд шимтэн үзэх болсон нь тэр үеийн Ардчилсан Германы удирдлагад таалагдаагүй нь мэдээж. Ингээд тэд хариу болгон өөрийн гэсэн Индиан баатартай кино хийхээр шийдсэн байна. Ийм кино авах үүргийг өдгөө мөн л задарсан Чехословак улсын найруулагч Йозеф Махад даалгаж. Харин найруулагч нь эхлээд Холбооны Германд хийсэн киног үзжээ. Тэгээд кино үзэж байгаад туслахын туслах дүрд тоглохын зэрэгцээ, орлон тоглогч буюу каскадер хийж байсан Гойко Митич нэртэй Югослав эрийг олж анзаарадахсан байна. Зүгээр ч нэг анзаарсангүй Ардчилсан Германд урьж ирүүлээд авах гэж байгаа киноныхоо гол дүрд тоглохыг санал болгосон байдаг. Ийнхүү Гойоко Митичийн Индиан омгийн ахлагч болох замнал эхэлжээ.
Түүний хамгийн анх тоглосон кино нь “Долоон бурхан одны хөвгүүд” нэртэй байсан бөгөөд 1966 онд гарсан энэ киног 11 сая хүн үзсэн нь Зүүн Германы түүхэнд хамгийн олон хүн үзсэн кино болсон байдаг. Үүний дараагаар “Аварга могой Чигачгук”, “Оцеола баатар”, “Апачи омог”, “Ульзана” “Газарчин” гээд 15 кинонд тоглосон юм.
Өдгөө нас 70 хэдийнэ гарсан ч гэлээ Гойко Митич хурдан хөлөг унасан Индиан эрийн дүр бүтээсэн хэвээр. Тэрээр өнөөдөр Германд амьдардаг бөгөөд зурагтын нэвтрүүлэг, театрт, цуврал кинонд тоглохын сацуу хүүхдэд зориулсан киноны найруулагч хийдэг. Гэхдээ өөрийн хамгийн гол дүр болох Индиан омгийн ахлагчийн дүрээ мартаагүй. Зун болгон Бад Загерберг нэртэй Германы жижигхэн хотод апач нарын ахлагч Виннетугийн тэмцэл, ур чадварыг харуулсан шоу тоглолт болдог. Энд цугласан олныг зугаацуулахын тулд мэргэжлийн орлон тоглогч нар дөрвөн цагийн турш буудалцаж, мориор зугтааж, хөөж, дэлбэлэн том шоу харуулдаг бөгөөд энд омгийн ахлагч, хамгийн гол нь мэдээж Гойко Митич.